“Waar de richtlijnen stoppen, kom ik in beeld”

Maar liefst negentien jaar achter elkaar was ziekenhuisapotheker Arne Risselada (1976) aan het studeren. Nu is hij diep gespecialiseerd in de psychofarmacologie en gebruikt hij al deze kennis om vragen van psychiaters te beantwoorden over de optimale medicatie voor hun patiënten. “Ik maak legpuzzels voor mensen die ten einde raad zijn.”

Toeval. Dat lijkt een rode draad door de carrière van ziekenhuisapotheker Arne Risselada. Toevallig met de studie Farmacie beginnen omdat je voor Geneeskunde wordt uitgeloot. Toevallig met genetica in aanraking komen omdat je WZA’er Hans Mulder* ontmoet, die een farmacogenetisch onderzoek doet. Je in de psychiatrie verdiepen omdat de ziekenhuisapotheek van het WZA toevallig veel psychiatrische instellingen als klant heeft. Al deze spelingen van het lot bleken voor Arne Risselada gelukstreffers te zijn: in Nederland is hij dé specialist geworden op het gebied van psychofarmacologie − de studie van de werking van geneesmiddelen op de menselijke geest.

Parate kennis

“Als je ergens heel goed in wilt worden, moet je uren maken”, zegt Arne vrolijk. “Dat heb ik gedaan. Ik heb laatst uitgerekend dat ik negentien jaar achter elkaar gestudeerd heb. Daar maken anderen nu driftig gebruik van.” Dagelijks beantwoordt Arne twintig tot veertig telefoontjes van psychiaters uit het hele land die willen weten hoe ze hun patiënten het beste kunnen behandelen. “Waar de richtlijnen in de psychiatrie stoppen, kom ik in beeld. Op basis van onder meer de voorgeschiedenis en de leeftijd van de patiënt adviseer ik over het beste middel voor díé specifieke patiënt. Daarbij moet ik natuurlijk ook zorgen dat het medicijn de diabetes of bijvoorbeeld het overgewicht van die patiënt niet erger maakt. Ja, ik kan dergelijke vragen direct beantwoorden, dat is parate kennis. Daarom bellen ze míj, zodat ze niet hoeven te wachten.”

Rationeel redeneren

“De ziekenhuisapotheek van het WZA wil een academische instellingenapotheek zijn”, vertelt Arne, “dus een apotheek waar promotieonderzoek en onderwijs plaatsvindt. Daarom hebben Hans Mulder en ik een aantal jaren geleden een expertisecentrum psychofarmacologie opgericht. Instellingen kunnen daar een abonnement nemen om hun vragen te stellen. Verder geef ik lezingen in het hele land en verzorg ik onderwijs voor diverse professionals. De combinatie van onderwijs en praktijk is het helemaal voor mij.”
“De psychofarmacologie is een vakgebied waarbij je rationeel moet redeneren. Dat leer ik de cursisten met Duplo. Ik geef ze zes Duplo-platen met namen van middelen, en een zak met blokken: de bijwerkingen. Er is altijd een link tussen oorzaak en gevolg, tussen gewenste en ongewenste bijwerkingen. Dat is het spel.”

*Hans Mulder was vroeger ziekenhuisapotheker en is sinds 2021 bestuurslid van het WZA.