Hartfalendagboekje

Graag informeren we u over de mogelijkheden van thuismeten. Dit kan u en uw mantelzorgers ondersteunen bij de behandeling van hartfalen. U meet uw gewicht, bloeddruk en hartslag thuis en geeft de waardes door. Hierbij maken we gebruik van de Thuismeten-app. U hoeft hierdoor minder vaak naar het ziekenhuis te komen, maar bent wel goed bij ons in beeld. Bij veel patiënten met hartfalen is thuismeten een onderdeel van de begeleiding.

Medisch Service Centrum NAAST

Bij het thuismeten werken we samen met Medisch Service Centrum NAAST. Hier werken verpleegkundigen die 24 uur per dag uw ingevoerde meetgegevens volgen. Als er bijzonderheden zijn in de metingen, neemt een medewerker van NAAST contact met u op. Komt u er samen niet uit, dan wordt de hartfalenverpleegkundige ingeschakeld.

Thuismeten-app

De metingen, zoals uw hartslag, bloeddruk en gewicht, die u thuis doet kunt u invoeren in de Thuismeten-app. U installeert hiervoor de Thuismeten-app op uw smartphone of tablet. Wij helpen u hier graag bij als dat nodig is. (Soms is het mogelijk om een tablet te lenen.)

Met de Thuismeten-app kunt u ook makkelijk beeldbellen met een medewerker van NAAST of de hartfalenverpleegkundige. Zo kunt u thuis de nodige ondersteuning krijgen. Dit gaat altijd in een beveiligde omgeving.

Op de Thuismeten-app staat een aantal filmpjes. Deze kunnen u helpen om meer grip te krijgen op uw gezondheid. Ook geven ze aan hoe u vroegtijdig klachten van hartfalen kunt herkennen.

Hoe werkt het thuismeten?

• Uw hartfalenverpleegkundige kan de Thuismeten-app met bloeddrukmeter voor u aanvragen. U ontvangt dan binnen enkele dagen een pakket thuis. De verpleegkundige legt u uit hoe u de metingen moet doen.
• U zet de Thuismeten-app op uw smartphone of tablet.
• U spreekt met uw hartfalenverpleegkundige af hoe vaak u moet meten.
• De Thuismeten-app stuurt u berichten. Bijvoorbeeld als het tijd is om te meten.
• U doet zelf uw metingen of beantwoordt vragen over hoe het met u gaat. De gegevens worden op een veilige manier gedeeld met de verpleegkundigen van Naast en uw hartfalenverpleegkundige.
• Via beeldbellen kunt u altijd, dag en nacht, direct met een verpleegkundige in contact komen.  

Vragen over thuismeten met de app?

Als u technische vragen hebt kunt u contact opnemen met Luscii, het bedrijf dat de app heeft ontwikkeld. Zij zijn telefonisch bereikbaar tijdens kantooruren. Mailen kan natuurlijk altijd.

• Telefoon: 085 1305 851
• Mail: support@luscii.com

Het is belangrijk dat u klachten die wijzen op een verergering van uw hartfalen herkent, zodat u op tijd kunt ingrijpen. Het Hartfalen actieplan helpt u hierbij.

 Uw waarden:

• Streefgewicht:      kg
• Vochtinname:       ml / 24 uur
• Zoutinname:         gr / 24 uur (voorkom piekinnames!)

Hieronder staat een aantal voorbeelden van klachten. Als u deze klachten herkent of als deze klachten erger worden, dan is het belangrijk dat u weet wat u moet doen.

Tekenen van vocht vasthouden, bijvoorbeeld:

• Gewichtstoename van 2 kg of meer in twee of drie dagen.
• Toenemende kortademigheid bij inspanning.
• Niet meer plat (op uw rug of buik) kunnen liggen door kortademigheid.
• Opgezette enkels, benen of vingers.
• Een vol gevoel in de bovenbuik, een opgezette buik.
• Minder eetlust.
• Overdag plast u minder terwijl u ’s nachts vaker moet plassen.

Tekenen van verslechtering bij hartfalen, bijvoorbeeld:

• U bent eerder moe.
• Een veranderd hartritme.
• Duizeligheid.
• Onrust, slecht slapen.

Uw gewicht is binnen 5 dagen 2 kg toegenomen, maar u heeft nog geen last van:

• Toename kortademigheid.
• Toename kortademigheid als u plat gaat liggen.
• Opgezette voeten en enkels (oedeem).
• Vermoeidheid of een toename van vermoeidheid.
• Toename 's nachts plassen.
• Vol gevoel, minder eetlust.
• Hoesten/kriebelhoest.

Wat kunt u doen?

1. Let extra op het ontstaan van bovenstaande klachten.
2. Weeg u (tijdelijk) dagelijks.
3. Beperk uw zoutinname (max. 6 gram zout = 2400 gram natrium per dag).
4. Verdeel uw vochtinname goed over de dag.
5. Beperk uw alcoholgebruik.
6. Bekijk de ‘Lessen’ in de Luscii-app nog eens of lees de leefregels in dit dagboekje (met name pagina 12 en 13).
7. Neem uw medicatie in volgens afspraak. Het is nog niet noodzakelijk om contact op te nemen met de hartfalenpoli.

Uw gewicht is 2 kg (of meer) toegenomen binnen 3 dagen en/of u heeft een of meer van onderstaande tekenen van vochtophoping:

• Toename kortademigheid
• Toename kortademigheid als u plat gaat liggen
• Opgezette voeten en enkels (oedeem).
• Toename vermoeidheid.
• Toename 'nachts plassen.
• Vol gevoel, minder eetlust.
• Hoesten/kriebelhoest.

Wat kunt u doen?

• Volg acties 1 t/m 6 uit stadium 1 op.
• Let ook op andere klachten zoals verandering van het hartritme, pijn/druk op de borst en/of koorts.
• Slik (als u dit hebt afgesproken) een extra plastablet (zoals furosemide of bumetanide) gedurende 3 tot 5 dagen op geleide van klachten en gewicht. Vraag bij twijfel of de hartfalenverpleegkundige contact met u opneemt.

Laat de hartfalenverpleegkundige weten als u vaker dan 2 keer per maand een extra plastablet neemt. Mogelijk moet er bloed geprikt worden of een aanpassing worden gedaan in uw medicatie.

Uw gewicht stijgt verder en/of u heeft (acuut) meer van onderstaande tekenen van vochtophoping en/of klachten zoals hartkloppingen, aanhoudende duizeligheid en/of koorts.

• Forse kortademigheid, niet plat kunnen liggen.
• Erg opgezette benen en/of buik (oedeem).
• Overheersende vermoeidheid.
• Veel en vaak ‘s nachts plassen.
• Buikpijn, misselijk, minder eetlust.
• Hoesten/kriebelhoest.

Wat moet u doen:

Neem tijdens kantooruren direct contact op met de Hartfalenpolikliniek

• Telefoonnummer: 0592 – 32 52 05

 Bel in de avond/nacht met de huisartsenpost

• Telefoonnummer: 0900 – 112 01 12

 Bij acute/plotselinge klachten of levensbedreigende situatie?

• Bel 112

Neemt u ook contact op met de hartfalenverpleegkundige als u in korte tijd veel afvalt of last hebt van misselijkheid, diarree of braken. U loopt dan namelijk het risico om uit te drogen.

Als u zich grieperig voelt of koorts hebt, houdt u dan de symptomen extra goed in de gaten. Hierdoor kan uw hartfalen namelijk verergeren.

Voor mensen met hartfalen is het belangrijk om in beweging te blijven. Beweging kan de werking van uw hart verbeteren. Een betere conditie zorgt ervoor dat uw hart efficiënter gaat kloppen. Hierdoor kunnen uw klachten afnemen.

Goede vormen van lichaamsbeweging zijn wandelen, fietsen en oefeningen met een bal. Het zijn gelijkmatige inspanningen, waarbij u het tempo kunt aanpassen.  
Het is ook goed om te zwemmen, maar dit is wel een zwaardere inspanning. Bij het zwemmen worden namelijk alle spieren gebruikt en moet de ademhaling worden afgestemd op de zwembeweging.

Hoe intensief u kunt bewegen, hangt natuurlijk ook af van de mate waarin u klachten hebt. Als u door uw hartfalen zelfs klachten in rust hebt, kunt u het beste langzaam wandelen, in uw eigen tempo. Als u in rust geen klachten hebt maar wel klachten hebt bij matige inspanning, kunt u lichte sporten in recreatief verband doen.

Als u alleen klachten hebt bij forse inspanning, komen in principe alle sporten in aanmerking.

Bewegingsprogramma's

In het WZA kunt u onder begeleiding van een fysiotherapeut meedoen aan verschillende bewegingsprogramma’s. Om te weten welk bewegingsprogramma geschikt voor u is, hebt u eerst een gesprek met een fysiotherapeut. Bij alle bewegingsprogramma’s gaat het erom dat u:

• Plezier krijgt in bewegen.
• Uw angst voor bewegen overwint en zelfvertrouwen krijgt.
• Leert leven met eventuele beperkingen.
• Uw grenzen leert kennen en hiermee omgaan.
• Uw conditie verbetert.

De fysiotherapeut overlegt met u op welk onderdeel van het bewegingsprogramma de nadruk moet komen te liggen.  Draag tijdens het bewegen gemakkelijk zittende kleding, zoals een T-shirt met een korte broek of trainingsbroek en sportschoenen. Uw partner, naaste of een familielid is van harte welkom bij de trainingen.  

Wel wordt afgeraden om in competitieverband te sporten. Krachtsporten, zoals gewichtheffen en bergbeklimmen zijn niet goed voor uw hart, omdat er door het persen een grote druk wordt opgebouwd en de spieren niet goed worden doorbloed.

Als u wilt gaan sporten, kunt u dit het beste met uw cardioloog of hartfalenverpleegkundige bespreken.

Ontspanning

Iedereen heeft wel eens last van spanningen. Dat is heel normaal. Maar als u te lang onder spanning leeft, heeft dat ook invloed op uw lichaam. Het evenwicht tussen spanning en ontspanning raakt dan verstoord en uw lichaam reageert hierop door ook gespannen te raken.

Voor uw gezondheid is het belangrijk om uw lichaam regelmatig te ontspannen. Dit leert u tijdens het ontspanningsprogramma. U krijgt hier oefeningen waarbij u leert om uw spieren ‘los te laten’.

De fysiotherapeut of hartfalenverpleegkundige overlegt met u of het zinvol is om deel te nemen aan het ontspanningsprogramma. Als u denkt dat het iets voor u is, kunt u dat ook zelf aangeven.

Als u hartfalen hebt, is het belangrijk dat u zich aan de onderstaande leefregels houdt:

• Neem uw medicijnen goed in.
• Gebruik geen NSAID als pijnstiller. Voorbeelden hiervan zijn: Voltaren, diclofenac, ibuprofen, nurofen en advil.
• Weeg uzelf iedere dag.
• Beweeg regelmatig. Wissel het bewegen af met periodes van rust. Verdeel uw activiteiten zo goed mogelijk over de dag.
• Als u rookt, is het van het grootste belang dat u daarmee stopt.
• Beperk het gebruik van alcohol tot maximaal 1 à 2 glazen per dag.

Als u tegenstrijdige adviezen krijgt van de specialisten, consulenten en verpleegkundigen met wie u te maken hebt, wilt u dit dan bespreken met de hartfalenverpleegkundige?

Vochtinname  

Algemene adviezen:

• Gebruik per dag minimaal 1500 ml vocht en maximaal de hoeveelheid die met u is afgesproken. Spreid dit zoveel mogelijk over de dag.
• Behalve door te drinken, kunt u ook vocht halen uit vloeibare producten zoals vla, yoghurt, soep en ijs. Schrijf eventueel de gebruikte hoeveelheid per dag op een lijstje, zodat u het na kunt tellen.
• Glazen, kopjes en schaaltjes zijn er in allerlei maten. Meet eens hoeveel vocht er gaat in de glazen, kopjes en schaaltjes die u thuis gebruikt.
• Bij zomerse temperaturen boven de 25 graden is het verstandig om twee glazen extra te drinken.
• Het kan lekker zijn om bij warm weer op een ijsblokje te zuigen. Dit geeft weinig vocht en is toch lekker fris. Een suikervrij zuurtje of pepermuntje help soms ook tegen de dorst.
• Verdeel fruit in stukjes, zodat u een stukje kunt nemen als u dorst krijgt.

Gangbare maten

• een kopje is ongeveer 125 ml
• een beker is ongeveer 150 ml
• een diep bord is ongeveer 250 ml

Zoutinname

Bij hartfalen is het verstandig om het gebruik van zout te beperken. Piekinnames van zout moet u proberen te vermijden. Zout bevat natrium. Natrium houdt vocht vast in het lichaam en moet daarom met mate worden gebruikt. De volgende producten bevatten veel zout:

• Kant-en-klare soepen, drinkbouillon (Cup a Soup) en sausen.
• Hartige snacks zoals kaas en vleeswaren.
• Zure en zoute haring en gerookte vis.
• Voedingsmiddelen in blik en glas.
• Diepvriesgroenten à la crème. In diepvriesgroenten zonder toevoegingen zit geen zout.

Van de hartfalenverpleegkundige kunt u de brochure ‘Dieet bij hartfalen’ van de Nederlandse Hartstichting krijgen.

Als u een vraag hebt, kunt u contact opnemen met de medewerkers van de polikliniek Hartfalen of Cardiologie. U kunt hen op verschillende manieren bereiken.

• U kunt uw vraag stellen via de BeterDichtbij-app. U krijgt zo snel mogelijk antwoord, in ieder geval binnen drie werkdagen. Let op: u kunt pas een appje sturen als een medewerker van de polikliniek in de BeterDichtbij-app een gesprek voor u heeft aangemaakt.
• U kunt uw vraag stellen via MijnWZA (uw digitale dossier). U krijgt zo snel mogelijk antwoord, in ieder geval binnen drie werkdagen.
• U kunt bellen naar de polikliniek Cardiologie. De medewerkers zijn op werkdagen bereikbaar van 8.30 tot 16.30 uur, telefoonnummer (0592) 32 52 05.

Is het dringend?

Hebt u een dringende vraag, dan is het altijd het beste om te bellen!

cardi16 - september 2021

• hartstichting.nl
• harteraad.nl  Informatie over het zorgpad hartfalen