Als iemand in het ziekenhuis overlijdt

U kunt contact opnemen met een uitvaartverzorger. Als er een uitvaartpolis is, kunt u contact opnemen met de contactpersoon van de uitvaartverzekering.

De uitvaartverzorger kan verschillende zaken voor/met u doen. Bijvoorbeeld:

• De overlijdenspapieren afhalen bij het mortuarium.
• De administratie afhandelen bij de Gemeente Assen.

Als u dit zelf gaat regelen, houdt u dan rekening met het volgende:

• U kunt de overlijdenspapieren afhalen bij de mortuariummedewerker. De medewerker is telefonisch bereikbaar (0592) 32 55 55.
• De overlijdenspapieren brengt u naar de ambtenaar van de Burgerlijke Stand van de gemeente Assen (de plaats waarin het overlijden heeft plaatsgevonden). Dit moet gebeuren voor de begrafenis of crematie.
• Bij het bezoek aan de ambtenaar van de Burgerlijke Stand is het nodig dat u, voor zover van toepassing, het trouwboekje van de overledene meeneemt en uw legitimatiebewijs.
• Bij de ambtenaar van de Burgerlijke Stand wordt de ‘akte van overlijden’ opgemaakt.
• U ontvangt een ‘verlof tot cremeren of begraven’.

U hebt de akte van overlijden nodig voor het afhandelen van zaken bij de notaris, bank, giro, pensioen en zorgverzekering. Een kopie van de akte is dan voldoende.

De overledene wordt meestal van de verpleegafdeling eerst naar het mortuarium gebracht. Bezoek is hier mogelijk, dit gaat in overleg met de mortuariummedewerker. De medewerker is bereikbaar via het algemene telefoonnummer van het WZA (0592) 32 55 55.

Persoonlijke wensen over de verzorging van de overledene, bijvoorbeeld de keuze van kleding, bril, make-up of sieraden kunt u bespreken met de verpleegkundige. Deze geeft dit door aan de mortuariummedewerker.

U kunt overleggen met de uitvaartverzorger waar de overledene wordt opgebaard. De mortuariummedewerker zorgt er altijd voor dat het lichaam van de overledene na het overlijden, respectvol wordt gekoeld. Ongeacht of daartoe opdracht is gegeven. Dit is wettelijk vastgelegd (artikel 6:198 BW) en noodzakelijk om het lichaam te conserveren.

Kosten
De eerste 3 uur na het overlijden worden geen kosten in rekening gebracht. Na 3 uur zijn er kosten verbonden aan het verblijf van de overledene in het mortuarium. Deze kosten worden niet vergoed door de zorgverzekering.

• Kosten mortuarium 2023
• Kosten mortuarium 2024

Thanotopraxie is een lichte vorm van balseming. De bacteriën van het lichaam worden tijdelijk verdoofd waardoor het proces van ontbinding vertraagt. De tijdelijke conservering van het lichaam zorgt ervoor dat de huid van de overledene een natuurlijke kleur houdt. Een voordeel is dat de overledene niet gekoeld hoeft te worden. Daarnaast wordt de houdbaarheid van het lichaam met ongeveer vijf dagen verlengd. Dit kan nodig zijn als er familie uit het buitenland moet komen.

Thanotopraxie is mogelijk in het WZA. Dit wordt geregeld door de uitvaartondernemer in overleg met de mortuariummedewerker. Meer informatie: nit-online.nl.

De dood van een dierbare is een ingrijpende gebeurtenis. Voor velen is zo’n rouwperiode één van de moeilijkste dingen van het leven. Wilt u meer weten over rouw, of zoekt u hulp in uw rouwproces, dan kunt u contact zoeken met:

• Landelijk Steunpunt Rouwbegeleiding (LSR)
  Telefoon: (033) 461 68 86, bereikbaar van 9.00 – 12.00 uur
  E-mail: info@landelijksteunpuntrouw.nl
  Website: www.landelijksteunpuntrouw.nl
• Humanistisch Verbond (HV)
  Telefoon (020) 521 90 00, bereikbaar van 09.00 - 17.00 uur

Wilt u meer weten over overlijden, uitvaart en nazorg?

• De uitvaartinformatiehulplijn
  Telefoon: (0800) 444 40 00, 24 uur per dag bereikbaar
  E-mail: info@uitvaartinformatiehulplijn.nl

Het moment van overlijden van een dierbaar persoon is geen goed moment om te praten over kosten. Wij zijn ons daarvan bewust. Toch vinden we het belangrijk om u te informeren over de regelingen die er zijn rondom het overlijden in een ziekenhuis en de eventuele financiële gevolgen voor u als nabestaande.

• De eerste drie uur na het overlijden worden geen kosten in rekening gebracht.
  Na drie uur zijn er kosten verbonden aan het verblijf van de overledene in het mortuarium. Deze kosten worden niet vergoed door de zorgverzekering.

• Wanneer er obductie wordt gedaan of een donatieprocedure, dan zijn er pas kosten als deze verrichtingen klaar zijn. Drie uur na afronding van de obductie/donatie worden kosten in rekening gebracht bij de door familie ingeschakelde uitvaartondernemer.

• Donatie brengt géén extra kosten met zich mee. Als dit toch gebeurt, dan zijn de kosten voor de Nederlandse Transplantatie Stichting.

Als u vragen hebt over de kosten dan kunt u contact opnemen met de mortuariummedewerker, telefoon (0592) 32 55 55. De kosten staan ook vermeld op onze website www.wza.nl.

Geen financiële mogelijkheden

Als de overledene geen overlijdensverzekering heeft, en niemand van de familie of vrienden wil de kosten voor de begrafenis of crematie betalen, dan meldt de mortuariumbeheerder de overledene aan bij de gemeente. Zij betalen dan de kosten voor de uitvaart. Dit is in principe altijd een crematie.

Met een niet-natuurlijke dood wordt bedoeld dat iemand door een niet-natuurlijke oorzaak is overleden, bijvoorbeeld een (verkeers)ongeval of een misdrijf. Ook een val waardoor iemand met een gebroken heup in het ziekenhuis wordt opgenomen, wordt na overlijden gezien als een niet-natuurlijke dood.

Het is een wettelijke verplichting om bij een niet-natuurlijke dood een gemeentelijke schouwarts onderzoek te laten doen naar de doodsoorzaak. Als er sprake is van een niet-natuurlijke dood kunt u de overledene pas bezoeken, wanneer de overledene door de gemeentelijke schouwarts (officier van justitie) is vrijgegeven.

Obductie is een onderzoek op een overleden persoon. Obductie wordt ook wel sectie of autopsie genoemd. De obductie wordt gedaan door een patholoog, dit is een arts die gespecialiseerd is in deze vorm van onderzoek.

Een obductie wordt meestal gedaan om de doodsoorzaak vast te stellen. Het is niet altijd duidelijk waaraan iemand precies is overleden, zeker als dit acuut gebeurd is. Ook kan het zijn dat nabestaanden of de artsen willen weten hoe een (al bekende) ziekte en de daaropvolgende dood precies zijn verlopen. De obductie is dan een belangrijk hulpmiddel om te onderzoeken wat er in de laatste levensfase met een patiënt is gebeurd.

Daarnaast kan de informatie die een obductie oplevert artsen helpen om kritisch naar de door hen ingestelde behandeling te kijken. Dat is niet meer van betekenis voor de patiënt zelf, maar wel voor andere patiënten.

De behandelend arts of de arts die het overlijden heeft vastgesteld moet aan de nabestaanden om toestemming voor obductie (sectie) vragen. Bij een obductie onderzoekt een patholoog het lichaam van de overledene. Hierbij worden de organen in de borst- en buikholte onderzocht. Als ook hersenen worden onderzocht, vermeldt de arts dit op het aanvraagformulier en wordt de naasten hiervoor apart om toestemming gevraagd.

Obductie wordt gedaan in het UMCG of het Martini Ziekenhuis.

Nabestaanden

Als nabestaanden hebt u het recht zelf om een obductie te vragen. U kunt dit met de arts bespreken. U kunt als nabestaanden bezwaar hebben tegen een volledige obductie en een geringere omvang van de obductie bepalen. Aan de obductie zijn voor u als nabestaanden géén kosten verbonden.

Onder nabestaanden wordt verstaan:

• de echtgeno(o)t(e) van de overledene
• de officieel geregistreerde partner van de overledene
• de (aanwezige) bloedverwanten
• de (aanwezige) meerderjarige erfgenamen
• personen die op een andere manier verantwoordelijk zijn, bijvoorbeeld een voogd.

De omstandigheden waarin emoties van verdriet veelal overheersen, maken het soms moeilijk om met wedervragen te komen, terwijl ze toch belangrijk zijn om te kunnen bepalen of u wel of niet een obductie wilt laten verrichten.

Voor meer en uitgebreide informatie over obductie verwijzen wij u naar de website van het UMCG /Pathologie.

Als iemand is overleden of als de arts verwacht dat een patiënt op korte termijn overlijdt, dan raadpleegt de arts het Donorregister. De arts bespreekt met de familie hoe iemand staat geregistreerd en afhankelijk daarvan kan hij u toestemming vragen weefsels en/of organen te doneren.

Orgaandonatie

Orgaandonatie komt eigenlijk weinig voor omdat er veel voorwaarden zijn voordat iemand orgaandonor kan worden. Alleen als uw familielid op de intensive care ligt en beademd wordt en ernstige hersenschade heeft kan een arts met u de mogelijkheid voor orgaandonatie bespreken.

Als u daarmee instemt gaan er eerst nog onderzoeken plaatsvinden om te kijken of uw familielid wel organen kan doneren.

Soms kunnen er acht organen worden gedoneerd maar meestal minder. U wordt intensief betrokken en geïnformeerd voordat uiteindelijk de operatie plaatsvindt. De operatie wordt uitgevoerd door chirurgen van het transplantatiecentrum. Meer informatie over orgaandonatie vindt u op de website transplantatiestichting.nl.

Weefseldonatie

Na overlijden kunnen ook weefsels worden gedoneerd. Bijvoorbeeld huid, oogweefsel, hartkleppen, botten en pezen. Weefseldonatie gebeurt in het mortuarium van ons ziekenhuis. Alleen botdonatie vindt wél plaats op de operatiekamer.

De weefseldonaties worden uitgevoerd door speciale teams van de weefselbanken. Meer informatie over weefseldonatie vindt u in de folder Weefseldonatie. 

Mensen kunnen zich bij leven ter beschikking stellen van de wetenschap. De beschikbaarstelling is alleen geldig als er een codicil en een bevestiging van een medische universiteit aanwezig is.

De overledene moet zo snel mogelijk bij de universiteit worden aangemeld. Personeel van de Wetenschappelijke Vakgroep Anatomie stelt vast of het lichaam wordt  geaccepteerd. Als de overledene wordt aanvaard, wordt het lichaam opgehaald en naar de universiteit gebracht.

Bij terbeschikkingstelling van de wetenschap, is het uitgesloten dat er obductie plaatsvindt. Als het lichaam niet geschikt is voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs of niet door de universiteit wordt geaccepteerd, vindt er een begrafenis of crematie plaats. De kosten zijn dan voor rekening van de nabestaanden.

Afscheid

Als u als nabestaanden afscheid wilt nemen, kunt u dit het beste doen voordat u de overledene aanmeldt bij de universiteit. Het is namelijk mogelijk dat de overledene na aanmelding al binnen een uur wordt opgehaald.

Er kan bij een terbeschikkingstelling geen begrafenis of crematie plaatsvinden. U kunt dan eventueel een ‘afscheid zonder lichaam’ organiseren. Nadat het lichaam voor onderzoek of onderwijs is gebruikt, zorgt de universiteit voor crematie.

Tenslotte

U hebt recht op goede en volledige informatie. Pas als u voldoende informatie heeft, kunt u weloverwogen toestemming geven voor een bepaald onderzoek. Als iets niet helemaal duidelijk is, vraag dan de behandelend arts, verpleegkundige of donatiecoördinator om uitleg en informatie.

We wensen u veel sterkte toe. 

Als u vragen hebt kunt u deze het beste bespreken met de mortuariummedewerker.

• Telefonisch bereikbaar: (0592) 32 55 55.

algem68 - januari 2024